-
1 абайлап йөрү
см. абайлап тору 2) -
2 абайлап
нар. 1) замечая 2) в знач.осторожно, внимательноabaylap yörergä ― ходить осторожно
-
3 абайлап алу
1) см. абайлау 1)-3)2) спохва́тываться/спохвати́ться, хвати́ться, схвати́ться; опомина́ться/опо́мнитьсяул үзенең саксызлык эшләвен абайлап алды — он спохвати́лся, что поступи́л неосторо́жно
-
4 абайлап бару
см. абайлап тору 2) -
5 абайлап килү
см. абайлап тору 2) -
6 абайлап утыру
см. абайлап тору 2) -
7 абайлап яту
см. абайлап тору 2) -
8 абайлап бетермәү
1) см. абайламау2) недосмотре́ть, недогляде́ть || недосмо́тр; недогля́д, недогля́дка (прост.) -
9 абайлап калу
1) успе́ть различи́ть (рассмотре́ть, разгляде́ть, заме́тить) но́мер маши́ны2) см. абайлау 1)-3) -
10 абайлап тору
1) см. абайлау 1)-3)2) внима́тельно следи́ть и наблюда́ть (пригля́дываться, присма́триваться, прислу́шиваться); быть начеку́ -
11 abaylap
-
12 абайлау
перех.1) чу́вствовать/почу́вствовать (угрозу опасности, изменение рабочей атмосферы, усложнение ситуации, поворот событий); чу́ять/почу́ять, учу́ять; предусмотре́ть, не прозева́тьхәлнең кискенләшә баруын абайлау — почу́вствовать обостре́ние положе́ния
2) дога́дываться/догада́ться (о чём-л.); предчу́вствовать (что-л.); смека́ть/смекну́ть (что-л.); сообража́ть/сообрази́тьболай буласын кичә үк абайларга була иде инде — уже́ вчера́ мо́жно бы́ло догада́ться (предчу́вствовать), что (э́то) бу́дет так
3) различа́ть/различи́ть, (едва́) ви́деть; разгляде́ть, рассмотре́ть (дорогу в темноте, предметы в тумане, кого-л., что-л. издали); узнава́ть/узна́тьтекәлебрәк караганда аны абайлап була — е́сли повнима́тельнее всмотре́ться, то его́ мо́жно различи́ть (рассмотре́ть, разгляде́ть, узна́ть)
4) замеча́ть (заме́тить, примеча́ть/приме́тить) (кого-л., что-л.); смотре́ть (на кого-л., что-л.)аяк астыңны абайлау, абынма — смотри́ по́д ноги, не споткни́сь
кунак бар икән, абайламый да торам — ока́зывается, гость - я и не заме́тил (приме́тил)
5) определя́ть/определи́тьтавышның кай яктан килгәнен тиз абайлау — тут же определи́ть, отку́да доно́сится го́лос
6) в знач. нареч. абайлапа) осторо́жно (ступать, шагать, ходить, трогать незнакомые вещи, приближаться к животным)абайлап атла, таеп китмә — шага́й (ступа́й) осторо́жно, не поскользни́сь
б) осторо́жно, осмотри́тельно, обду́манно, с огля́дкой (говорить, высказываться, критиковать, поступать)•- абайлап бару
- абайлап бетермәү
- абайлап йөрү
- абайлап калу
- абайлап килү
- абайлап тору
- абайлап утыру
- абайлап яту -
13 алай-болай
нареч.1)а) туда́-сюда́; туда́ и сюда́; то туда́, то сюда́ (оглядываться, озираться, водить глазами)б) туда́-сюда́; то туда́, то сюда́; взад и вперёд; то взад, то вперёд ( бегать суетясь)2)а) куда́-нибудь, куда́-либоалай-болай барасыгыз юкмы? — вам не на́до куда́-нибудь сходи́ть?
б) никуда́алай-болай китмәгез, хәзер табын әзерлим — никуда́ не отлуча́йтесь, сейча́с стол накро́ю
3) см. аннан-моннан гына 1), 2)4) на (тот) слу́чай, е́сли; в слу́чае, е́слиалай-болай җитми калса — в слу́чае, е́сли не хва́тит; на (тот) слу́чай, е́сли не хва́тит
алай-болай көн бозылса, кире кайтабыз — в слу́чае, е́сли испо́ртится пого́да, вернёмся обра́тно
5) (а) е́сли (вдруг)алай-болай очрамаса? — вдруг не встре́тится?
алай-болай ялгышып куйсаң? — а е́сли (вдруг)
6) (смотри́) ка́к бы (чего́) не...алай-болай чирләп китмәсен — (смотри́те) ка́к бы не заболе́л он; смотри́те, не заболе́л бы он
7) пока́мин алай-болай абайлап өлгергәнче, ул юкка чыккан иде инде — пока́ я сообража́л, в чём де́ло, он уже́ исче́з
8) случа́йно, ча́сом, слу́чаем прост.алай-болай сез врач түгелдер бит? — вы, ча́сом, не врач?
алай-болай сиңа комендант очрамадымы? — тебе́ коменда́нт не встре́тился случа́йно?
••алай-болай булмасын (була күрмәсен) — ка́к бы чего́ не случи́лось (вы́шло, произошло́, приключи́лось)
алай-болай булса (була калса, була калганда) — в слу́чае (чего́); в слу́чае, е́сли что (что-нибудь) случи́тся (приключи́тся, произойдёт)
- алай-болай итүалай-болай булу — случи́ться; приключи́ться, произойти́
- алай-болай килү
- алай-болай китерү -
14 абайлау
гл1. чувствовать, почувствовать, почуять2. догадываться, догадаться о чём,3. замечать, заметить, примечать, приметить4. в знач нарабайлап осторожно, обдуманно, осмотрительно
См. также в других словарях:
абайлау — Сизү, сизенү, чамалау. Уйлау, чамалау. Искәрү 2. Күреп булу, ачык күрү 3. рәв. АБАЙЛАП – Җайлап, уңайлап, сак кына … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аңышу — Сизү, сизенү, чамалау. Уйлау, чамалау. Искәрү 2. Күреп булу, ачык күрү 3. рәв. АБАЙЛАП – Җайлап, уңайлап, сак кына 1. Аңлап алу; абайлау 2. Аңлашу. АҢЫШМЫЙЧА – рәв. Аңлап, төшенеп җитмичә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шаяру — 1. Уйнау. күч. Мавыгу 2. Шаярту (4) 3. Уйнап көлеп кенә, кызык, мәзәк өчен сөйләү (яки эшләү). күч. Уйнау, җиңел карау, игътибар итмәү алар белән шаярырга ярамый 4. Үзен күтәренке күңелле тоту, җор теллелек күрсәтү 5. Берәр кеше белән булышу, аңа … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хордабұрыш өлшеуіш — (Хордоугломер) бұрыштарды өлшеп салу және картада қашықтықты өлшеп, сызу үшін қолданылатын құрал. Х.ө. металл пластинкадан жасалып, оның бір жағына бұрыш өлшеу бөліктері бар бұрыштық хорда графигі түрінде Х.ө., ал екінші жағына екі көлденең… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ауызға уақып болу — (ҚХР) ауызға ие болу, абайлап сөйлеу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бөрі тыңдаумен жүру — (Орал, Орда) абайлап жүру … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құлманбес — Қ орда., Арал; Рес., Орын.) құмда өсетін басы ақ, жұмсақ өсімдік. Қ ұ лм а н б е с т і мал сүйіп жейді Қ орда., Арал). Қ ұ л м а н б е с т і абайлап қарамаса, бетеге деп қалады (Рес., Орын.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
абайшыл — I сын. Абайды жақсы көретін, Абай десе жанын салатын (адам). II сын. Абайлап жүретін, сақ, қырағы. Сәл шыдаңдар. Аздап тағы тоқтайын, Бір адамға, басқан өңін мұңуайым. Солдат еді ол бір жуас, а б а й ш ы л, Кештеу білдім мен де оның көп жайын (І … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қыңу — қың етістігінің қимыл атауы. Сүйткен Ғинаят кімнен қ ы ң у ш ы еді. Шайхаттың өзі абайлап сөйлеседі (Ә.Кекілбаев, Құсқанаты, 21) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
түйткілді — сын. Түйткілі бар; күдікті, сезікті. – Алды артымды абайлап алмай, т ү й т к і л д і іске «тәуекел» деп қойып кеткеніме әлі күнге өкінемін (Қаз. әдеб., 28.11.1986, 15) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шамдант — … Ақындар – ерке халық, кіді халық, Ш а м д а н т с а ң, бүркіт сөзбен бүруі анық. Абайлап сөйлескен жөн адуынмен, Аңқылдап, құлар жерін біліп алып (М.Әлімбаев, Көңіл күні, 30) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі